Znajomość języka obcego na poziomie biegłym umożliwia swobodną komunikację i rozumienie zdecydowanej większości tekstów, piosenek czy filmów. Taki poziom jest wystarczający do pracy w danym języku, a także daje nam możliwość zaliczenia prestiżowych egzaminów (oraz matury rozszerzonej na +95%).

Jak osiągnąć biegłość językową?
Odpowiedź może być nie do końca zadowalająca, ale „to zależy”. Jeśli przeczytasz artykuł do końca, to przekonasz się, że są czynniki oraz sposoby, które przyśpieszają naukę języków obcych oraz będziesz wiedział czego się spodziewać w procesie nauki oraz w jaki sposób przejść przez niego, żeby osiągnąć najlepsze wyniki, czerpiąc przy tym satysfakcję.

Zaczniemy od najczęściej używanego podziału na poziomy znajomości języków obcych. Następnie sprawdzimy ile słów trzeba opanować oraz godzin poświęcić na naukę żeby osiągnąć biegłość, a potem przejdziemy do tego, co może odmienić wasze podejście do nauki języków obcych, czyli do czynników, które wpływają na tempo naszej nauki. Na końcu dowiesz się jaki jest – naszym zdaniem – najważniejszy składnik przy nauce języków obcych 🙂

Biegłość – jaki to poziom znajomości języka?

Europejski System Opisu Kształcenia Językowego stworzył 6 stopniowy podział poziomu znajomości języków obcych. Prawdopodobnie go kojarzysz.

A1 – początkujący,
A2 – niższy średnio zaawansowany,
B1 – średnio zaawansowany,
B2 – wyższy średnio zaawansowany,
C1 – zaawansowany,
C2 – profesjonalny.

Poziom określa się w oparciu o 4 umiejętności językowe: czytanie, pisanie, słuchanie i mówienie. O biegłości możesz mówić od B2 – wtedy rozumienie ogólnego znaczenia języka pisanego i słuchanego nie sprawia Ci problemów, piszesz poprawnie oraz porozumiewasz się płynnie i swobodnie. Poziom matury rozszerzonej tak jak popularny na całym święcie egzamin z języka angielskiego FCE jest na poziomie B2.

Kiedy będę biegły w języku obcym – co mówią liczby?

British Council szacuje, że potrzebne jest 500-600h do opanowania języka obcego na poziomie B2 (przy czym zaznacza, że jest to zależne od wielu czynników).

Jedna z dużych światowych organizacji szacuje, że aby opanować angielski na B2 potrzeba 720 godzin.

Amerykańska instytucja Foreign Service Institute przedstawiła czas potrzebny na nauczenie się języków dzieląc je przy tym na 4 grupy trudności. Grupy te są wybrane pod kątem podobieństwa do języka angielskiego – im bardziej podobna grupa języków, tym mniej godzin potrzeba. Warto mieć to na uwadze, ponieważ dla nas Polaków, te wyniki mogą być nieco inne. Mimo to, skala zdaje się być najbardziej zbliżoną do językowych realiów nauki.

Liczba godzin wymagana do opanowania języka obcego według Foreign Service Institute:

600-750 godzin lekcyjnych
– duński, niderlandzki, francuski, włoski, norweski, portugalski, hiszpański, szwedzki i inne

900 godzin lekcyjnych
– niemiecki, indonezyjski i inne

1100 godzin lekcyjnych
– czeski, fiński, grecki, hebrajski, rosyjski, polski, hindi, bułgarski, turecki, grecki i inne.

2200 godzin lekcyjnych
– chiński (mandaryński i kantoński), arabski, japoński, koreański

Jeśli chodzi o ilość słów niezbędnych do opanowania języka na poziomie B2, to również występują pewne rozbieżności, ale w większości przypadków liczby te wahają się między 4000 a 5000 poznanych słów.

Jak jest w praktyce? Na ile godzin nauki i opanowanych słówek powinniśmy się nastawiać?

Ile czasu potrzeba na opanowanie języka obcego na poziomie biegłym? Od czego to zależy?

Szybkość z jaką osiągniemy poziom B2 zależy od wielu czynników. Nie warto trzymać się sztywnych, uniwersalnych wyliczeń typu „6 miesięcy po 3 godziny dziennie”, czy „od momentu gdy znamy 4 tysiące słów”. Te wskaźniki mogą być pomocne, lecz nie powinniśmy traktować ich jako prawdy objawionej. Powyższe wyliczenia różnych organizacji powinniśmy traktować jako przybliżenie, dają one pewne wyobrażenie o potrzebnym nakładzie pracy, lecz wciąż, jest to jedynie przybliżenie.

Wiesz już, że nie warto kurczowo trzymać się sztywnych wyliczeń, zatem – co ma prawdziwy wpływ na czas niezbędny do osiągnięcia biegłości językowej? Poniżej podajemy 5 składników skutecznej nauki, a na końcu dodajemy jeszcze jeden bonusowy, który potrafi naprawdę dużo zmienić!

Językowe rodziny

Czy uważasz, że opanowanie języka rosyjskiego jest tak samo trudne, jak osiągnięcie biegłości w języku chińskim? Oczywiście, że nie. Każdy z języków należy do poszczególnej rodziny. Polski należy do rodziny języków słowiańskich. Języki angielski, niemiecki, holenderski oraz języki skandynawskie, należą do rodziny języków germańskich.Natomiast hiszpański, portugalski, francuski, włoski oraz rumuński tworzą rodzinę języków romańskich. Na przykład dla nas Polaków dużo łatwiej będzie nauczyć się języka czeskiego niż tajskiego, ale dla Chińczyka będzie dokładnie na odwrót.

Liczby godzin i słówek potrzebnych do opanowania języka, które podają renomowane światowe organizacje oraz szkoły, często odnoszą się do języka ojczystego państw, w których znajdują te placówki. Jest to pierwszy powód, dla którego wszelkie uniwersalne wyliczenia powinniśmy traktować z przymrużeniem oka.
Pamiętaj, że znając język z danej rodziny nauka każdego następnego z tej samej grupy będzie dla nas łatwiejsza.

Nasze doświadczenie na „skali poligloty”

Jeśli wcześniej nauczyłeś się jakiegoś języka obcego, to opanowanie następnych będzie dla Ciebie prostsze. Po pierwsze, oprócz wcześniej wspomnianych rodzin językowych, występuje dużo podobieństw w wielu językach np. około 30% angielskich słówek bierze się z francuskiego. Po drugie – i to może być dla Ciebie wielkim ułatwieniem – gdy opanowaliśmy wcześniej jakiś język, to potrafimy się uczyć. Znasz metody, które najlepiej Ci służą, wiesz, które sposoby się sprawdzają, a które nie i zapewne masz „wyćwiczony” w sobie nawyk regularnej nauki.

Ilość czy jakość?

Poświęcanie dużej ilości czasu na jakąkolwiek czynność nie oznacza, że robimy ją dobrze. Mówi się „jakość, nie ilość”, lecz jeśli chodzi o języki obce, to i jakość i ilość mają znaczenie. Nie warto się uczyć raz na dwa tygodnie, nawet najlepszą metodą na świecie – do momentu następnej lekcji zapomnisz 95% tego, czego się nauczyłeś poprzednim razem. Również słabą metodą wydaje się np. próba opanowania całego słownika przy nauce 8h dziennie – większości z tych słów nigdy nie wykorzystasz.
Obydwa czynniki są istotne – jakość i ilość. Korzystanie ze skutecznych, sprawdzonych metod, nauka w skupieniu oraz profesjonalni lektorzy będący „przewodnikami” po języku zdecydowanie przyśpieszą proces Twojej nauki.

Jeśli masz możliwość…

To zanurz się w świecie języka obcego. Są na to dwa sposoby. Pierwszy z nich to wyjazdy za granicę (lub przebywanie w miejscu gdzie dany język jest używany na codzień np. obóz językowy). Gdy jesteśmy „zanurzeni” w języku, opanowanie go będzie dużo szybsze niż w przypadku, gdy styczność z językiem mamy tylko podczas nauki np. 1h dziennie. Metoda polegająca na „zanurzeniu się” w języku obcym nazywa się „metodą immersji”. Jak szybko nauczyć się języka obcego? Wyjechać na dłuższy czas za granicę! Jeśli nie masz takiej możliwości (jak zdecydowana większość z nas), to nic nie jest stracone, jest jeszcze drugi sposób – otaczaj się językiem obcym na codzień: poprzylepiaj w domu karteczki z nazwami przedmiotów, oglądaj filmy, słuchaj podcastów lub radia, czytaj interesujące Cię artykuły i książki oraz jeśli masz możliwość, to rozmawiaj z obcokrajowcami (np. spotkanie językowe, aplikacja Tandem) – wszystko to w języku, którego się uczysz!

Zaangażowanie

Może to banalne, ale jednak nie da się tego pominąć: bez chęci nauczenia się, nie nauczysz się. Każdy z nas wie jak wyglądała nauka szkolna w przypadku wielu osób. Można spędzać 3 godziny tygodniowo na nauce języka obcego w sali szkolnej (a nie jest to wcale mało), lecz bez zaangażowania, ten czas będzie zmarnowany. Gdy nam naprawdę zależy, to nasz mózg wchodzi na inne obroty, jest spragniony wiedzy i chłonie ją jak gąbka.

Podsumowanie – Jak osiągnąć biegłość językową?

Podsumowując, nie ma uniwersalnych zasad precyzyjnie określających w ile czasu opanujesz język obcy na poziomie biegłym. Zależy to od tego, jakiego języka się uczysz i czy wcześniej jakiś opanowałeś. Duże znaczenie ma „jakość” Twojej nauki i ile czasu jej poświęcasz. Metoda immersji będzie pomocna i przyśpieszy cały proces, ale bez zaangażowania i chęci nie nauczymy się języka.

Jeszcze jeden składnik…

Teraz już wiesz, co ma największe znaczenie dla czasu potrzebnego do uzyskania biegłości w języku obcym. Dodamy do tego jeszcze jeden bardzo istotny składnik. To pasja. Ciężko jest uczyć się na siłę języka, który nam się nie podoba. Wybierz taki język, którego naprawdę chcesz się nauczyć. Pamiętaj, że język obcy otwiera Ci drogę do wcześniej niedostępnego świata – to ludzie, z którymi będziesz mógł rozmawiać oraz będziesz myślał tymi samymi słowami, a także różnorodność państw, w których on występuje. Ich kultura, kuchnia, historia, piękne zabytki oraz miejsca natury. Znajdź język, którego chcesz się nauczyć i odkrywaj jego świat, a stanie się on Twoją pasją – oprócz satysfakcji i radości z nauki, będzie Ci zdecydowanie łatwiej uczyć się go regularnie, a dzięki temu opanujesz go jeszcze szybciej!

Przemek Urbański